روز جهانی دسترسی به اطلاعات

روز 28 سپتامبر برابر با ۶ میزان مصادف است با روز جهانی دسترسی به اطلاعات.

عدم دسترسی به اطلاعات یکی از چالش های مهم در کشور های در حال توسعه می باشد از اینرو واقعیت حق دسترسی به اطلاعات در افغانستان از این امر مثتثنی نیست.
حکومت ها در این کشورها به دلایل مختلف تلاش می نمایند از دسترسی شهروندان به اطلاعات جلوگیری نمایند، در حالی که تطبیق قانون دسترسی به اطلاعات به انسجام اجتماعی، توسعه امنیت ملی می انجامد از این طریق منجر به شفافیت و پاسخ دهی در ادرات گردیده و میزان اعتماد مردم نسبت به دولت بیشتر می شود.
به لحاظ تاریخی حق دسترسی به اطلاعات را می توان در یونان قدیم به افکار و اندیشه های ارسطو جستجو کرد؛ اما آنچه به این حق جنبه قانونی داد و عینیت بخشید؛ همچنان در گسترش آن در سطح جهانی کمک کرد اجلاس بین المللی ازادی اطلاعات در سال 1948 میلادی بود که با اشتراک ۵۱ کشور عضو ملل متحد در جینیوا برگزار شد و ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر تسوید و پس از چند ماه به تصویب رسید.
هرچند در افغانستان دسترسی به اطلاعات یک پدیده جدید است که هنوز جایگاه حقیقی باز نکرده است، مردم و حتی مقامات حکومتی آگاهی کامل نسبت به این حق و قانون ندارند. اما در قانون اساسی افغانستان این حق جایگاهی حقوقی خود را باز نموده است و به عنوان یک حق قانونی شهروندان مطرح گردیده و به رسمیت شناخته شده است. از آنجاییکه در نظام های دموکراتیک، دسترسی به اطلاعات ابزار مؤثر و اجتناب ناپذیر در امر مشارکت سیاسی مردم در پروسه ملی به حساب می آید؛ بنا براین شهروندان برای مشارکت فعال در پروسه های ملی و حکومتداری خوب نیاز دارند تا به اطلاعات لازم دسترسی داشته باشند. از این حیث در افغانستان ضرورت اساسی است تا در زمینه تأمین حق دسترسی به اطلاعات و آگاهی شهروندان از این حق مکانیزم عملی روی دست گرفته شود و بالای آن کار صورت بیگیرد و اهمیت دسترسی به اطلاعات توضیح داده شود. یک نظام مردم سالار و حاکمیت مردم، وقتی تقویت میگردد که مردم از سیاست ها، برنامه ها و تصمیم گیری های دولت آگاه باشند.
بنابر این روز جهانی دسترسی به اطلاعات به همه مردم و قشر فعال جامعه و اصحاب رسانه تبریک گفته و یک نظام مردم سالار عاری از هرگونه فساد را آرزو مندیم.

یادداشت: قرار بود از روز جهانی دسترسی به اطلاعات از سوی کمیسیون دسترسی به اطلاعات به تاریخ 28 سپتامبر مطابق 6 میزان برگزار گردد اما بنا بر مسئله مهم ملی که انتخابات است تجلیل روز جهانی دسترسی به اطلاعات به روزهای آینده به تعویق افتید.
کمیسیون دسترسی به اطلاعات مصمم است در هماهنگی با نهادهای بین المللی با اشتراک مقامات بلند رتبه حکومت، نهاد های دیپلوماتیک، سازمان های بین المللی، جامعه مدنی و اصحاب رسانه در روز های آینده از این روز خجسته تجلیل به عمل آورد.